Điều chỉnh thuế cuối năm - Người lao động Nhật Bản cần biết

Điều chỉnh thuế cuối năm là gì?

Điều chỉnh thuế cuối năm (年末調整 nenmatsuchosei) là thủ tục tính thuế thu nhập (所得税 shotokuzei) đã được khấu trừ từ tiền lương được trả trong 1 năm (từ tháng 1 đến tháng 12 của năm đó). Thuế thu nhập là tiền thuế được xác định theo thu nhập trong 1 năm. Khi người lao động nhận lương hàng tháng, thuế thu nhập sẽ được công ty khấu trừ trước ngay vào tiền lương (= thu thuế tại nguồn 源泉徴収 gensenchoshu).

Tiền thu thuế tại nguồn là con số ước tính và trừ thẳng vào lương hàng tháng nên sẽ không xem xét đến việc khấu trừ thu nhập theo hoàn cảnh cuộc sống của mỗi người. Do đó cần có sự tính toán lại thuế thu nhập mà người đó sẽ phải nộp.

Người ta sẽ tiến hành so sánh tiền thu thuế tại nguồn và thuế thu nhập chính xác, nếu người lao động đã trả nhiều hơn số tiền thuế phải nộp thì sẽ được trả lại khoản tiền chênh lệch, nếu người lao động chưa trả đủ thì sẽ phải nộp thêm cho đủ.

Điều kiện về người phụ thuộc (扶養親族 fuyoshinzoku)

Là những người có quan hệ huyết thống trong vòng 6 đời (bố mẹ, con; ông bà, anh chị em ruột; cụ, cậu, chú, cô, dì, cháu trai, cháu gái; kị,  anh em họ, anh chị của ông bà; anh chị của cụ; anh chị em họ đời thứ hai) hoặc những người bên gia đình vợ/chồng trong vòng 3 đời và có thu nhập năm dưới 1.030.000 yên (khoảng 200 triệu đồng)

*Quan hệ huyết thống: là những người có mối quan hệ huyết thống với nhau theo pháp luật. Con nuôi cũng là quan hệ huyết thống, con ngoài giá thú nếu được thừa nhận cũng tính là có quan hệ huyết thống.

*Gia đình bên vợ/chồng: là vợ/chồng và những người có quan hệ huyết thống của vợ/chồng. Bố mẹ, ông bà của vợ/chồng chính là gia đình bên vợ/chồng. Con riêng của vợ/chồng cũng được tính là đời thứ nhất của gia đình bên vợ/chồng.

Thêm người phụ thuộc đang sống tại đất nước của bạn

Có rất nhiều người làm việc ở Nhật Bản gửi tiền hỗ trợ gia đình về cho người thân ở nước ngoài. Nếu bạn ở trong trường hợp này, hãy điền thông tin vào tờ khai khấu trừ người phụ thuộc (扶養控除申告書 fuyokojo shinkokusho).

Khấu trừ người phụ thuộc là gì?

Khấu trừ người phụ thuộc là chế độ khấu trừ một khoản tiền cố định từ thu nhập chịu thuế ứng với số người phụ thuộc trong trường hợp người lao động có gia đình và gia đình (người phụ thuộc ) đang nhận trợ giúp về kinh tế.

Nói một cách đơn giản nếu một người đang nuôi, phụng dưỡng người khác thì sẽ có chế độ giảm thuế thị dân và thuế thu nhập.

Giấy tờ cần thiết để nộp cùng tờ khai khấu trừ người phụ thuộc

Nếu có người phụ thuộc ở nước ngoài, bạn cần cung cấp giấy tờ chứng minh nhân thân của người đó và số tiền bạn đã gửi.

<Giấy tờ chứng minh nhân thân>

Là giấy tờ do chính phủ và các công quyền địa phương khác ngoài Nhật Bản cấp chứng minh rằng “người thân sống ở nước ngoài” là gia đình của người lao động đang sống tại Nhật Bản. Đi kèm với đó là bản dịch sang tiếng Nhật.

<Giấy tờ chuyển tiền>

Là giấy tờ chứng minh rằng trong năm đó người lao động đã gửi tiền về cho người thân sống ở nước ngoài để trả sinh hoạt phí, học phí…

Các mục bắt buộc phải có trong giấy chuyển tiền

1. Giấy yêu cầu chuyển tiền ra nước ngoài (外国送金依頼書): dùng để xác nhận việc đã chuyển tiền (sinh hoạt phí, học phí…)
2. Chi tiết thông tin nhận tiền: xác nhận người nhận tiền đã nhận được số tiền mà người lao động tại Nhật đã chuyển về

Chú ý về giấy tờ chuyển tiền

<Tất cả các giấy tờ chuyển tiền đều cần thiết>

Về nguyên tắc nếu 1 năm người lao động thực hiện chuyển tiền vài lần thì phải nộp tất cả các giấy chuyển tiền đã có. Tuy nhiên, nếu trong 1 năm gửi tiền cho 1 người quá 3 lần thì chỉ cần nộp giấy chuyển tiền lần đầu và lần cuối của năm đó, còn lại có thể không cần nộp. Tuy nhiên người lao động vẫn cần giữ lại tất cả các giấy tờ đã chuyển tiền.

<Nếu có nhiều người phụ thuộc thì không được gộp lại>

Nếu có nhiều người phụ thuộc cần thực hiện gửi tiền và có giấy chuyển tiền riêng cho mỗi người. Ví dụ nếu có 2 người phụ thuộc mà chỉ gửi cho 1 người thì chỉ có người đó mới được tính là có giấy chuyển tiền, người còn lại sẽ coi như không có giấy chuyển tiền. Kết quả là sẽ chỉ được tính khấu trừ người phụ thuộc cho 1 người.

<Không khấu trừ nếu chuyển tiền mặt>

Trong trường hợp người lao động gửi tiền mặt, nhờ người chuyển tiền cho người phụ thuộc tức là không có giấy chuyển tiền, do đó sẽ không được khấu trừ người phụ thuộc.

Cách điền thông tin trong giấy tờ điều chỉnh thuế cuối năm

Nếu muốn chắc chắn, hãy hỏi người phụ trách giấy tờ trong công ty để được hướng dẫn cách viết chính xác nhất. Còn về cơ bản, bạn cần điền thông tin vào phần được khoanh đỏ dưới đây.

Nếu bạn là người đã kết hôn và vợ/chồng là người phụ thuộc hãy ghi thông tin vào phần A.

Nếu người phụ thuộc là gia đình và họ hàng, hãy ghi thông tin vào phần B.

Phân loại kiểu phụ thuộc

• Người phụ thuộc chung: tính đến ngày 31/12 của năm đó trên 16 tuổi, khấu trừ 380.000 yên
• Người phụ thuộc đặc biệt: tính đến ngày 31/12 của năm đó từ 19 đến 23 tuổi, nằm trong số những người phụ thuộc chung, khấu trừ 630.000 yên
• Người phụ thuộc cao tuổi: tính đến ngày 31/12 của năm đó từ 70 tuổi trở lên, nằm trong số những người phụ thuộc chung. Nếu ở chung khấu trừ 580.000 yên, nếu ở riêng khấu trừ 480.000 yên

Tổng kết

Mặc dù những giấy tờ này có chút phức tạp nhưng hãy làm thật cẩn thận nhé! Nếu có bất kì câu hỏi nào, hãy hỏi người phụ trách giấy tờ trong công ty để tránh sai sót khi làm giấy tờ.